มีเวลาวันเดียวก็เที่ยวเพลิน แถมได้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องราวของศิลปะวัฒนธรรมอันดีงามของเมืองไทยกลับไปอีกเพียบ! เสาร์ – อาทิตย์นี้ ชวนคุณและครอบครัวจัด One Day Trip วันเดียวเที่ยวบางปะอิน ชมงานศิลป์ทรงคุณค่า พร้อมตื่นตาฉากการแสดงโขน เปิดรับประสบการณ์ใหม่ๆ กันที่ ‘พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน’ พิพิธภัณฑ์น่าเรียนรู้ที่ได้ถูกก่อตั้งขึ้นเพื่อรวบรวบผลงานศิลปะชิ้นสำคัญของแผ่นดิน ผลงานสถาบันสิริกิติ์ โดยเป็นที่จัดแสดงผลงานศิลปหัตถกรรมของมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ที่ได้คัดเลือกจากงานที่มีความงดงามทรงคุณค่าจนถือเป็นศิลปวัตถุของแผ่นดิน จากฝีมือของช่างสถาบันสิริกิติ์ สวนจิตรลดา เช่น พระที่นั่งพุดตานถมทอง, เรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์จำลอง, บุษบกมาลา, ฉากผ้าปักป่าหิมพานต์, ฉากไม้แกะสลักเรื่องสังข์ทองและป่าหิมพานต์ ฯลฯ ซึ่งเคยจัดแสดงในนาม นิทรรศการศิลป์แผ่นดิน ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม ก่อนที่จะนำมาจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์แห่งใหม่นี้ ซึ่งตั้งอยู่ที่ ต.เกาะเกิด อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา
โดย ท่านผู้หญิงสุภรภ์เพ็ญ หลวงเทพนิมิต ปฏิบัติหน้าที่รองราชเลขานุการในพระองค์สมเด็จ-พระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง กล่าวว่า “ตลอดระยะเวลา 40 ปี โรงฝึกศิลปาชีพ สวนจิตรลดาได้สร้างบุคลากรและรังสรรค์ผลงานประณีตศิลป์ชั้นสูง รวม 23 สาขา ได้พัฒนาช่างศิลป์สู่ระดับฝีมือช่างหลวงแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ และยังคงยึดมั่น ในพระราชประสงค์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่จะทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางงานช่างช่วยสร้างชีวิตที่ดีขึ้นให้แก่ราษฎร ควบคู่ไปกับการดำรงรักษามรดกศิลป์ไทย”
พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน จ.พระนครศรีอยุธยา สถานที่จัดแสดงผลงานชิ้นเอกฝีมือช่างสถาบันสิริกิติ์ ที่มีความงดงามทรงคุณค่า และได้เคยจัดแสดงต่อสายตาชาวไทยและชาวต่างชาติ ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม วันนี้ได้กลับมาจัดแสดงอีกครั้งในพิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดินแห่งนี้ เช่น บุษบกมาลาพระที่นั่งพุดตานถมทอง เรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงส์จำลอง ฉากไม้แกะสลัก เรื่องสังข์ทอง ฉากผ้าปักเรื่องอิเหนา ฯลฯ โดยผลงานแต่ละชิ้นนับเป็นงานศิลป์ชั้นสูง ไม่ว่าจะเป็น งานถมทอง งานคร่ำ งานเครื่องเงินเครื่องทอง งานลงยาสี งานปักผ้า งานแกะสลักไม้ งานตกแต่งปีกแมลงทับ ฯลฯ งานแต่ละชิ้นใช้ช่างฝีมือที่ร่วมแรงร่วมใจกันนับสิบๆ คน เพื่อทำงานชิ้นเอกถวายในโอกาสสำคัญ โดยใช้ระยะเวลาเป็นปีๆ กว่าจะได้ออกมาเป็นผลงานระดับ ‘ศิลป์แผ่นดิน’ ที่ล้วนสวยงามหาชมยาก
เมื่อเข้ามาภายใน อาคารบริการนักท่องเที่ยว ความสง่างามและโดดเด่นของฉากจำหลักไม้ตำนานเพชรรัตน์ จะตั้งตระหง่านคอยต้อนรับผู้เข้าชม และยังเป็นจุดถ่ายภาพ Check–in อีกด้วย ผลงานเอกชิ้นนี้เป็นไฮไลท์ที่จะนำไปสู่ความวิจิตรอลังการของพิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน ด้วยฉากจำหลักไม้นี้ตั้งประกบด้วยเสาเม็ดทรงมัณฑ์บนม้าไม้ขาคู่ จำหลักลายใบเทศพื้นฉากจำหลักไม้ ว่าด้วยเรื่อง ตำนานเพชรรัตน์ ซึ่งเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับเทวดา ฤๅษี และคนธรรพ์ (เทพที่รับใช้เทวดา) พากันไปเข้าเฝ้าพระอิศวร เพื่อทูลถามถึงบ่อเกิดของแก้วเพชรรัตน์ทั้ง 9 ประการ
ภายในพิพิธภัณฑ์ฯ จัดเป็นหมวดหมู่อย่างงดงาม บนพื้นที่กว้างขวางน่าชม พร้อมเทคโนโลยีเครื่องบรรยายส่วนตัว (Audio Guide) มีให้เลือกถึง 10 ภาษา พร้อมจอบรรยายและจอทัชสกรีนแสดงส่วนต่างๆ ของชิ้นงานขนาดใหญ่อย่างเจาะลึก เริ่มต้นที่ บริเวณโถงทางเข้าพิพิธภัณฑ์ฯ ต้อนรับด้วยห้องปีกแมลงทับสีเขียวเหลือบรุ้งอันวิจิตรสวยงามตระการตา ทั้งโคมระย้าขนาดยักษ์สุดอลังการ ผนังขนาดใหญ่ตกแต่งด้วยงานสานย่านลิเภาสอดปีกแมลงทับสุดละเอียดอ่อน ตามด้วย ห้องนิทรรศการใหญ่ ที่จัดแสดงงานฝีมือเครื่องเงินเครื่องทองลงยาสี หมู่เรือพระที่นั่งจำลองจากขบวนเรือพระราชพิธี ประกอบด้วย เรือพระที่นั่งศรีสุพรรณหงศ์ เรือพระที่นั่งมงคลสุบรรณ และเรือพระที่นั่งศรีประภัศรไชย ที่กลางลำเรือประดิษฐานบุษบกทองคำ ประกอบฉัตร เรียงรายอย่างสง่างาม และต้องตื่นตาตื่นใจกับฉากไม้แกะสลักเรื่องสังข์ทองและหิมพานต์ ที่ตั้งตระหง่านตระการตา ก่อนที่จะขึ้นไปชมงานต่อไป
บนชั้นสอง สร้างความตื่นตาด้วยฉากถมทองขนาดใหญ่สีทองอร่าม เรื่องรามเกียรติ์บทพระราชนิพนธ์ใน สมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย วรรณคดีสำคัญที่ถ่ายทอดผ่านงานถมทองในรูปแบบสามมิติ อันเป็นศิลปะโบราณตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา และบุษบกมาลาจำลองแบบจากพระที่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน ณ พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัย ในพระบรมมหาราชวัง เป็นเครื่องประกอบพระราชอิสริยยศ ที่ผสมผสานงานฝีมือจากช่างถึง 7 แผนก อันได้แก่ แกะสลักไม้ เครื่องเงินเครื่องทอง ช่างถมทอง ช่างคร่ำ งานตกแต่งปีกแมลงทับ และงานย่านลิเภา ขณะที่ฉากขนาดใหญ่ 2 ด้าน เป็นงานปักเส้นไหมด้วยวิธีโบราณ ที่เรียกว่า ‘ปักซอย’ โดยใช้เส้นไหมน้อยหรือเส้นที่เล็กที่สุดของรังไหม ค่อยๆ ปักไล่ระดับและแสงเงา ให้เกิดเป็นภาพที่มีมิติงดงาม ดูราวเป็นภาพวาดที่ให้แสงเงาไม่ธรรมดา ประดับด้วยดิ้นทองเลื่อมระยิบและแก้ว ด้านหนึ่งเล่าเรื่อง หิมพานต์ อีกด้านถอดความจากวรรณคดีเรื่อง อิเหนา
นิทรรศการบนชั้น 2 ยังจัดแสดงพระที่นั่งจำลองหลายองค์ เช่น พระที่นั่งพุดตานถมทอง สร้างจำลองแบบพระที่นั่งพุดตานจำหลักไม้วังหน้า และพระที่นั่งพุดตานคร่ำทอง สร้างจำลองแบบพระที่นั่งพุดตานจำหลักไม้ที่พระบรมมหราชวัง เป็นต้น ซึ่งนอกจากจะได้ชื่นชมความงามของผลงานชิ้นเอกแล้ว ยังมีร้านจำหน่ายของที่ระลึกที่รวบรวมผลิตภัณฑ์ของสถาบันสิริกิติ์ มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ มูลนิธิสมเด็จพระพันวัสสาฯ ร้านภูฟ้า โครงการกำลังใจฯ มูลนิธิจุฬาภรณ์ถักร้อยสร้อยรัก และพิพิธภัณฑ์ผ้าฯ ที่เหมาะเป็นของขวัญที่ถูกใจของคนทุกวัย ในเทศกาลต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น ผ้าเช็ดมือปักลายสวยงาม ผ้าขาวม้าหลากสียอดนิยม กระเป๋าผ้าปักลาย, งานเซรามิก มีทั้งชุดกาแฟ จาน ถ้วยเซรามิกลายตุ๊กตาไม้โมกมัน, งานจักสาน มีทั้งจักสานย่านลิเภา และตกแต่งปีกแมลงทับ กระจูดจักสานในรูปแบบต่างๆ งานดอกไม้ประดิษฐ์ ช่อดอกไม้ ดอกบัว มาลัย ดอกกุหลาบ งานปักซอยแบบไทย มีทั้งงานปักผ้าเป็นภาพตกแต่งผนัง และงานปักขนาดเล็ก, ผ้าไหมและเสื้อผ้าที่มีให้เลือกหลากหลาย อีกทั้งยังมี ร้านขนม ซึ่งรวบรวมขนมไทยที่หารับประทานได้ยาก เช่น ข้าวตังน้ำปลา ข้าวเม่าหมี่ ข้าวตังโบราณ โสมนัส ทองเอก พุทราลิ้ม ตะลิงปลิงแช่อิ่ม สัมปันนี และเค้กอื่นๆ อีกหลายชนิดมารวมจำหน่ายให้เลือกชิมพร้อมจิบกาแฟในบรรยากาศสไตล์ พิพิธภัณฑ์กลางป่า หรือ Museum in the Forest
ที่สำคัญในบริเวณเดียวกันยังเป็นที่ตั้งของ อาคารเรียน-รู้-เรื่องโขน ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้เรื่องราวของศิลปะการแสดงโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ และผลงานสร้างสรรค์งานศิลปะที่เนื่องด้วยโขน ตลอดจนจัดเก็บฉากและนำอุปกรณ์ประกอบฉากชิ้นเด่นจำนวนมากที่เคยปรากฏโฉมบนเวทีแสดงตอนต่างๆ อาทิ หนุมานอมพลับพลาในการแสดงตอน ศึกไมยราพ, เรือสำเภาหลวงในการแสดงตอน พิเภกสวามิภักดิ์ รวมถึงประติมากรรมร่างหนุมานขนาด 15 เมตร และประติมากรรมร่างนางผีเสื้อสมุทรขนาดใหญ่ ในการแสดงตอนล่าสุด สืบมรรคา มาจัดแสดงด้วยเทคนิคที่ทันสมัยน่าตื่นตาตื่นใจ ทั้งนี้ผู้เข้าชมสามารถรับชมวิดิทัศน์บอกเล่าเรื่องราวความเป็นมาของโขน โดยมีเจ้าหน้าที่คอยให้คำบรรยาย และพาเที่ยวชมตามจุดต่างๆ ไล่เรียงไปในแต่ละจุดอีกด้วย
พิพิธภัณฑ์ศิลป์แผ่นดิน ต.เกาะเกิด อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา เปิดทำการในวันอังคาร-อาทิตย์ ตั้งแต่เวลา 10.00-15.30 น. (เปิดจำหน่ายบัตร 09.45-15.00 น.) หยุดทุกวันจันทร์ เทศกาลปีใหม่และสงกรานต์ ค่าบัตรเข้าชม ผู้ใหญ่ท่านละ 150 บาท นักเรียน/นักศึกษา/ผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป ท่านละ 75 บาท ชาวต่างชาติใช้บัตรเข้าชมพระบรมมหาราชวังหรือซื้อหน้าพิพิธภัณฑ์ฯ เดินทางง่ายเพียง 45 นาที จากกรุงเทพฯ ด้วยทางด่วนแจ้งวัฒนะ บางปะอิน
Author By : Daruwan.C
