นอกจากอยุธยาจะทำให้หลายคนหลงรักแล้ว ยังมีจังหวัดสุโขทัยที่ทำให้นักเดินทางที่หลงใหลพวกวัดวาอารามงามๆ เก่าๆ ก็ชื่นชอบจังหวัดนี้
ในอดีตสุโขทัยเคยเป็นราชธานีของไทยที่มีความเจริญรุ่งเรือง เป็นศูนย์กลางการปกครองทั้งในด้านศาสนา และเศรษฐกิจ
นี่คือจังหวัดที่มีความเก่าแก่ มีเรื่องราวทางประวัติศาสตร์คอยสร้างความรื่นรมย์ให้กับผู้มาเยือน มีอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ที่ด้านในมีทั้งพระราชวัง ศาสนสถาน โบราณสถาน วัดวาอาราม โดยมีคูเมือง กำแพงเมือง และประตูเมืองโบราณล้อมรอบสิ่งปลูกสร้างเหล่านี้เอาไว้
ผังเมืองสุโขทัยมีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า โดยจะขุดเอาดินขึ้นมาถมเป็นกำแพง และมีประตูเมือง 4 ประตู มีโบราณสถานประมาณ 70 แห่ง มีทั้งส่วนที่เป็นพระราชวังและวัดอีก 20 กว่าแห่ง อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยจึงได้รับการประกาศจากองค์การยูเนสโกให้เป็นแหล่งมรดกโลก มาดูกันว่า มีที่ไหนบ้างในเขตอุทยานฯ ที่ต้องแวะไป
วัดมหาธาตุ
เรียกว่าเป็นจุดออกตัวก็ว่าได้ เพราะนี่คือวัดใหญ่และวัดสำคัญของสุโขทัย ที่สร้างตั้งแต่สมัยพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ มีพระเจดีย์มหาธาตุทรงดอกบัวตูม หรือทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ที่จัดว่าเป็นศิลปะแบบสุโขทัยแบบดั้งเดิมตั้งเป็นเจดีย์ประธาน ล้อมรอบด้วยเจดีย์ 8 องค์ บนฐานเดียวกัน และเจดีย์ทรงปราสาทแบบศรีวิชัยผสมลังกาก่อด้วยอิฐที่ได้รับอิทธิพลมาจากฝั่งล้านนา
ว่ากันว่า ในอาณาบริเวณของวัดมหาธาตุยังมีเจดีย์แบบต่างๆ มากถึง 200 องค์ วิหาร 10 แห่ง มณฑป 8 ซุ้ม
พระอุโบสถ 1 แห่ง
ด้านตะวันออกบนเจดีย์ประธานมีวิหารขนาดใหญ่ก่อด้วยศิลาแลง มีแท่นซึ่งเคยเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำริดที่ใหญ่ที่สุดในไทย ปัจจุบันได้เคลื่อนย้ายไปอยู่ที่วัดสุทัศน์ฯ กรุงเทพมหานคร ส่วนทางด้านเหนือ และด้านใต้ของเจดีย์มหาธาตุมีพระพุทธรูปยืนภายในซุ้มพระ
เรียกว่าแค่วัดมหาธาตุก็ทำให้นักท่องเที่ยวได้เพลิดเพลินกับโบราณสถานอันเก่าแก่กันแล้ว
วัดศรีชุม
วัดศรีชุมคือหนึ่งในไฮไลท์ของสุโขทัย เราจะเห็นภาพของวัดนี้บนโปสการ์ดและภาพหน้าปกสวยๆ ของแม็กกาซีนอยู่เสมอ วัดนี้เป็นที่ประดิษฐานพระอจนะ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัยขนาดใหญ่ หน้าตักกว้าง 11.30 เมตร
โดยพระพุทธรูปอยู่ในวิหารที่สร้างเป็นรูปสี่เหลี่ยม แต่หลังคาพังทลายลงมาหมดแล้ว เหลือเพียงผนังทั้งสี่ด้าน ผนังแต่ละด้านก่ออิฐถือปูนอย่างแน่นหนา ผนังทางด้านใต้มีช่องให้คนเข้าไปภายใน และเดินขึ้นไปตามทางบันไดแคบๆ ถึงผนังด้านข้างขององค์พระอจนะ หรือสามารถขึ้นไปถึงสันผนังด้านบนได้
ใครที่ชื่นชอบงานจิตรกรรมฝาผนังน่าจะชอบวัดนี้ เพราะภายในช่องกำแพงบนฝาผนังมีภาพเขียนเก่าแก่ แม้ภาพจะจางเกือบหมดเพราะอายุภาพเขียนเกือบ 700 ปีแล้ว แต่ก็ยังพอเห็นอย่างเลือนราง
บนเพดานช่องบันไดยังมีแผ่นหินชนวนขนาดใหญ่แกะสลักลวดลายเรื่องราวของชาดกอยู่ราว 50 ภาพ เมื่อเดินตามช่องทางบันไดขึ้นไปจะโผล่บนหลังคาวิหาร บนนี้สามารถนั่งชมวิวทิวทัศน์ของเมืองเก่าสุโขทัยได้
นอกจากความงดงามที่ปรากฏอยู่เบื้องหน้าของทุกคนแล้ว ยังมีเรื่องราวเร้นลับซ่อนอยู่ของวัดศรีชุม เรื่องของเรื่องคือ ความที่วิหารนี้ไม่มีหน้าต่าง ซึ่งเดิมน่าจะมีหลังคาเป็นรูปโค้งคล้ายโดม หากมีใครส่งเสียงก็จะก้อง
สตรีทอาร์ตแห่งสวรรคโลก
เมื่อไปถึงสุโขทัยทั้งที ขอแนะนำให้ทุกคนขับรถต่อไปที่อำเภอสวรรคโลก เพราะที่นั่นมีสตรีทอาร์ต ที่เป็นจุดเช็คอินแห่งใหม่ของจังหวัดสุโขทัย ในย่านใจกลางเมืองมีภาพวาดฝาผนังตามบ้านเรือนในย่านชุมชนเก่าชาวจีน ที่ถูกเนรมิตขึ้นโดยศิลปินสตรีทอาร์ทชั้นนำของเมืองไทยและต่างชาติโดยภาพวาดศิลปะนี้จะอยู่บนผนังตึกเก่ามีทั้งหมด 7 จุด
ซึ่งภาพแต่ละจุดเชื่อถ่ายทอดทั้งเรื่องวัฒนธรรมและวิถีชีวิตชุมชนของชาวสวรรคโลก ไม่ว่าจะเป็นเรื่องอาหารการกินและชีวิตประจำวัน เรียกว่าเดินเล่นๆ ชิลล์ๆ ถ่ายรูปกับกำแพงที่มีสีสันและเรื่องราว จะได้รู้ว่าสวรรคโลกเป็นเมืองอาร์ต
นี่เป็นแค่สุโขทัยฉบับย่อ เพราะในความเป็นจริง สุโขทัยยังมีอีกหลายแง่มุมที่น่าทำความรู้จัก แต่ที่แน่ๆ นี่คือดินแดนแห่งความรื่นรมย์ที่ต้องออกไปสัมผัสด้วยตัวเอง
Story & Photo By กาญจนา หงษ์ทอง